Pstrąg potokowy (łac. Salmo trutta morpha fario) jest jedynym rodzimym polskim gatunkiem pstrąga. Pozostałe dwa – pstrąg tęczowy i pstrąg źródlany – trafiły do polskich wód sztucznie.

                 Pstrąg potokowy ma kilka pseudonimów – potokowiec, potok – od nazwy - oraz kropkowaniec – ze względu na czerwone i czarne kropki zdobiące boki jego ciała. W ogóle jest bardzo piękną rybą. Wędkarze cenią go również za waleczność i spryt. Złowienie go wymaga znawstwa, doświadczenia i niekiedy szczęścia, daje jednak niesamowitą satysfakcję. Jest emocjonującym przeżyciem, które wielu zapamiętuje na długie lata.

                 Łowienie pstrągów potokowych ma również tę zaletę, że stwarza okazję do podziwiania urokliwych krajobrazów. Pstrągi żyją w strumieniach i rzekach płynących przeważnie przez piękne lasy, polany czy łąki. Niektóre z tych rzeczek są tak wąskie, że laikom w życiu nie przyszłoby do głowy, iż mogą w nich żyć kilkukilogramowe ryby, bo do takich rozmiarów dorastają czasami potokowce (normy medalowe PZW: 1,5; 2 i 3 kilogramy, „WŚ”: 50, 60 i 65 centymetrów; rekordy Polski – odpowiednio – 5,526 kilograma, 1995 rok, Marek Miłek oraz 79 centymetrów, 2004, Bogdan Mika). Występują one również w początkowych odcinkach wielkich rzek wpadających bezpośrednio do morza. Wszystkie łowiska pstrąga mają status wody górskiej.

                 Potokowiec uznawany jest za biologiczną formę troci wędrownej, lecz w odróżnieniu od niej jest rybą jednośrodowiskową. Ma znakomity wzrok, przy szukaniu pożywienia nie wykorzystuje żadnych innych zmysłów. W jadłospisie pstrąga figurują przede wszystkim owady, kiełże, płazy i mniejsze ryby. Oczywiście żaden z wyżej wymienionych elementów jego pożywienia nie może trafić na haczyk czy kotwicę, gdyż kropkowaniec jest rybą łososiowatą i wolno go łowić wyłącznie na przynęty sztuczne. Oprócz metody muchowej, z którą łowienie pstrągów nieodłącznie się kojarzy, popularny i skuteczny jest spinning. Przy tej metodzie najefektywniejsze będą niewielkie obrotówki, powierzchniowe, nisko schodzące woblery, twistery-żabki i rippery.

                 Wymiar ochronny potokowca to 30 centymetrów, a limit połowu – trzy sztuki na dobę. Okres ochronny w większości polskich wód trwa od 1 września do 31 grudnia (wyjątek: w rzece Wiśle i jej dopływach od jej źródeł do ujścia rzeki San, w rzece San i jej dopływach oraz w rzece Odrze i jej dopływach od granicy państwowej z Republiką Czeską do ujścia rzeki Bystrzycy oraz w rzece Bystrzycy i jej dopływach od 1 września do 31 stycznia). Sezon na pstrąga zatem, podobnie jak w przypadku troci, rozpoczyna się wraz z nowym rokiem, jednak na najlepsze brania możemy liczyć w kwietniu i maju.

                 Zasięg występowania pstrąga potokowego obejmuje całą Europę, Azję Mniejszą i północne obrzeża Afryki. W dziewiętnastym wieku gatunek ten zaczął być introdukowany także na innych kontynentach. Ikrę samica składa w okresie jesiennym. Dla zabezpieczenia przed innymi rybami zagrzebuje ją w dnie.

               Jeżeli chodzi o smak, pstrąg jest przepyszną rybą, którą można przyrządzać na różne sposoby. Niestety ma to również swoje wady, bo wędkarze-smakosze zawsze zabierają złowione przez siebie pstrągi. Dobrym pomysłem byłoby ograniczenie dobowego limitu połowu do dwóch sztuk.

Do połowu pstrąga polecamy:

• Odkryj najlepsze gumy na pstrąga – Idealne dla każdego wędkarza!
• Zobacz naszą kolekcję woblerów na pstrąga – Skuteczność gwarantowana!
• Przekonaj się, jak łatwe może być łowienie pstrągów z naszymi wędkami!
• Niezawodny kołowrotek na pstrąga – Sprawdź i złów więcej!
• Zwiększ swoje szanse na złowienie pstrąga – Sprawdź nasze MicroJig'i!

Pstrąg źródlany (łac. Salvelinus fontinalis Mitchill), określany również skrótowo źródlakiem, nie jest rodzimą polską rybą. Podobnie jak pstrąg tęczowy, został do Europy sprowadzony z Ameryki Północnej w drugiej połowie dziewiętnastego wieku. Jego obecność w Polsce nie jest szczególnie potrzebna, dlatego nie obowiązują w jego przypadku ograniczenia ochronne.

               Jest go w polskich wodach mniej niż tęczaka, dlatego też o wiele rzadziej pada łupem wędkarzy. Czasami krzyżuje się z pstrągiem potokowym, ponieważ obydwa gatunki żyją w tych samych miejscach, chociaż źródlak jest odporniejszy na zakwaszenie wody. Potokowca przypomina także pod tym względem, że tak jak on jest rybą osiadłą i jednośrodowiskową, w przeciwieństwie do wielu innych przedstawicieli rodziny łososiowatych. Różni się natomiast od niego większym apetytem, przez co może niestety wypierać go z niektórych odcinków rzek.

                 Ubarwienie, tak jak inne pstrągi, ma śliczne. Boki jego ciała są u góry ciemnozielone, pośrodku niebieskie, a u dołu żółtopomarańczowe (w czasie godowym ten fragment tułowia jaskrawieje). Całe ciało zaś usiane jest różnobarwnymi cętkami.

             Spośród wszystkich trzech żyjących na terenie Polski gatunków pstrągów, źródlak jest najmniejszy. Jego normy medalowe według kryteriów PZW to 1; 1,5 i 2 kilogramy. Rekord Polski ustanowił w 2008r. Piotr Piechocki, łowiąc źródlaka ważącego 2,52 kilograma. Natomiast konkurs „Wędkarskiego Świata” „Rekord Polski w długości ryby” pstrąga źródlanego nie obejmuje. Nie rejestrowane są tutaj żadne rekordy, brak również norm medalowych.

             Łowienie pstrągów, nie tylko źródlanych, jest tak ekscytujące, że opowiadali o nim w swoich utworach niektórzy pisarze. Sporo stron poświęcił temu zajęciu Ernest Hemingway. Jego najbardziej znana książka o łowieniu ryb to oczywiście „Stary człowiek i morze”, w której sędziwy wędkarz walczy z ogromnym marlinem, ale fragmenty wielu innych opowiadań i powieści mówią właśnie o polowaniu na pstrągi. Postacie z tych utworów łowią je między innymi na koniki polne, ale za czasów Hemingwaya obowiązywały inne zasady i używanie tej przynęty na pstrągi było dozwolone. Utwory te na pewno warto przeczytać, posiadają bowiem i literackie, i merytoryczne wędkarskie walory, zatem zarówno miłośnicy książek, jak i łowienia ryb, będą z owej lektury usatysfakcjonowani.